Optimaal online samenwerken

Achtergrondinformatie

Inleiding

Dit scholingsprogramma heeft als doel jou in staat te stellen effectiever samen te werken met de andere Wikipedianen. De samenwerking binnen de Wikipedia-gemeenschap verloopt vrijwel geheel online en via het geschreven woord. De nadruk van dit programma ligt op het versterken van online communicatievaardigheden en in het bijzonder online schrijfvaardigheden. In dit programma staan we stil bij diverse aspecten van intermenselijke communicatie en krijg je inzicht in de psychologische en taalkundige processen die daarbij komen kijken. Na het programma heb je concrete handvatten en vaardigheden opgedaan om constructief samen te werken met je mede-Wikipedianen. Je kunt dit programma geheel zelfstandig doorlopen. Als je dat wilt, is het mogelijk een Wikipedia Community eCoach in te schakelen voor persoonlijke feedback.

Inschrijven? Klik hier: Start Programma

Opzet van dit programma

Dit programma bestaat uit vier modules. In elke module wordt een aspect van online samenwerken binnen Wikipedia besproken, uitgewerkt en mee geoefend. Dit gebeurt aan de hand van diverse psychologische en taalkundige theorieën die gekoppeld worden aan voorbeelden uit de Wikipedia-praktijk. De oefeningen en opdrachten worden grotendeels uitgevoerd op Wikipedia zelf. Door deze combinatie van theorie, praktijk en directe toepassing ontwikkel je zeer praktische, toepasbare online communicatievaardigheden. iRobin (ons slimme algoritme) bepaalt aan de hand van hoe jij het programma doorloopt welke oefeningen, artikelen en filmpjes jij aangeboden krijgt. Zo is het programma afgestemd op jouw kennis- en ervaringsniveau. De tijdsduur om een module te doorlopen kan hierdoor variëren van 30 tot 75 minuten. Hieronder staat een korte beschrijving van elke module.

Module 1: De bewuste Wikipediaan

In deze module staan we stil bij het bijzondere karakter van de Wikipedia-gemeenschap, die kan bijdragen aan constructieve communicatie, maar het ook kan ondermijnen. We staan eerst stil bij de kracht van het ‘iedereen kan anoniem meedoen’ principe. Dit principe is echter niet alleen een kracht: het veroorzaakt ook het ‘sociale disinhibitie effect’ en vormt daarmee tevens de achilleshiel van de gemeenschap.

De doelstellingen van deze module zijn:

Vergroten inzicht in bijzonderheden van de Wikipedia-gemeenschap
Stilstaan bij waar jij zelf staat als het gaat om het principe van anonimiteit
Inzicht in het ‘sociale disinhibitie effect’.

Module 2: De gemotiveerde Wikipediaan

In deze module onderzoeken we hoe jij jezelf en mede-Wikipedianen kunt stimuleren om op een constructieve manier bij te dragen aan Wikipedia. We gaan eerst in op jouw redenen om actief te zijn op Wikipedia. Daarbij brengen we de eventuele dieperliggende motieven in kaart. Vervolgens ga je onderzoeken of er een link is tussen jouw motieven en de manier waarop jij communiceert binnen Wikipedia. Tevens staan we stil bij hoe jij als individu kunt bijdragen aan de motivatie van anderen om zich actief in te blijven zetten voor de gemeenschap.

Doelstellingen van deze module zijn:

Inzicht in de psychologische basisbehoeften van mensen
Inzicht in jouw manier van communiceren binnen Wikipedia
Oefenen met het motiveren van andere bewerkers

Module 3: De analytische Wikipediaan

Binnen dit thema gaan we aan de slag met het ontrafelen van hoe intermenselijke communicatie eigenlijk werkt. Vervolgens kijken we hoe jij met de hierover opgedane inzichten jouw online communicatie kunt verbeteren. We zoomen eerst in op het gegeven dat mensen over het algemeen vrij voorspelbaar op elkaar reageren: gedrag roept gedrag op. We laten zien hoe jouw gedrag min of meer automatisch kan leiden tot een prettige samenwerking of juist tot conflicten. Ook bespreken we hoe je potentieel negatief gedrag bij een andere bewerker tijdig kunt herkennen en voorkomen. Vervolgens gaan we oefenen met het omlijsten van jouw geschreven berichten met non-verbale elementen zodat andere bewerkers deze beter en sneller begrijpen.

Doelstellingen van deze module zijn:

Inzicht in ons vermogen om het gedrag van anderen te voorspellen
Inzicht in het menselijk mechanisme dat gedrag automatisch ander gedrag oproept
Oefenen met het doorbreken van je eigen automatische gedrag
Inzicht in de hulpmiddelen om geschreven teksten beter interpreteerbaar te maken
Oefenen met taaltechnische hulpmiddelen in geschreven online berichten

Module 4: De schrijfvaardige Wikipediaan

In deze module komt alles uit de voorgaande modules samen. We gaan aan de slag met een bruikbare methode (de eCP-methode) voor doeltreffende online communicatie en constructieve samenwerking. Eerst gaan we met behulp van ‘taalhandelingen’ op een meer objectieve manier de berichten van andere bewerkers analyseren. Deze taalhandelingen maken deel uit van de eCP-methode. Daarna gaan we aan de hand van het volgende onderdeel van de eCP-methode een effectief geschreven bericht formuleren. Hiervoor gebruiken we twee hulpmiddelen uit de taalwetenschappen en introduceren we een standaard opzet waarmee je een geschreven bericht kunt opstellen. Dankzij de voorgaande modules is het nu eenvoudig om de eCP-methode in de praktijk toe te passen.

Doelstellingen van deze module zijn:

Inzicht in de manier waarop mensen hun bedoelingen via geschreven taal vormgeven
Oefenen met het analyseren van geschreven online berichten
Inzicht in de manier waarop een werkrelatie op afstand vormgegeven kan worden
Oefenen met de taalstrategieën voor het opstellen van berichten volgens de eCP-methode
Oefenen met het opstellen van effectieve geschreven online berichten

Extra: Community eCoaches

Deze functie is op dit moment nog niet standaard beschikbaar en kan enkel geactiveerd worden met een Wiki-code. Indien je gebruik wilt maken van deze functie kun je contact opnemen met Wikimedia.

Je kunt dit programma geheel zelfstandig doorlopen (e-learning). Optioneel is het mogelijk om de hulp van een Wikipedia Community eCoach in te roepen. Het gaat hier om Wikipedianen die een aanvullende training hebben gevolgd over de thematiek van dit programma. Hierdoor kunnen zij jou ondersteunen en begeleiden bij het doorlopen van dit programma. De inzet van een eCoach kan het leerrendement van dit programma verhogen omdat een eCoach persoonlijke feedback kan geven op de oefeningen en opdrachten die jij maakt.

Optioneel: Toetsing

Na het succesvol afronden van het volledige programma is het mogelijk om je te laten toetsen. Met deze toetsing kun je het predicaat ‘Communicatiepluim’ ontvangen. Het bijhorende logo kun je op jouw Wikipedia-profielpagina weergeven.'

Verantwoording

Dit scholingsprogramma is ontwikkeld op basis van het ‘Wikipedia Stakeholderonderzoek 2015’, het onderzoek onder lezers van Wikipedia uit 2015 (Motivaction), Fact-sessie met actieve Wikipedianen, aanvullende diepte-interviews met vrouwelijke Wikipedianen en de ervaringen met de Wikimedia masterclass ‘Training online communicatie’. Het online programma is opgesteld door een team van gedragswetenschappers van UNLOQ met behulp van een begeleidingsgroep bestaande uit actieve Wikipedianen en bestuursleden van Wikimedia Nederland. De technische kant van dit programma wordt verzorgd door het team van Pluform.com.

Bijlagen

Binnen enkele modules wordt er gebruik gemaakt van extra achtergrondinformatie die in de vorm van losse artikelen is weergegeven. Deze artikelen zijn hieronder ook te downloaden

Literatuur

Braumann, E., Preveden, O., Saleem, S., Xu, Y., & Koeszegi, S. T. (2010). The effect of emoticons in synchronous and asynchronous e-negotiations. Proceedings of the 11th Group Decision & Negotiation Conference (GDN 2010), 113-115. Delft, The Netherlands, University of Nebraska, Omaha.
Brown, P. & Levinson, S.C. (1987). Politeness: Some universals in language usage. Cambridge: Cambridge University Press.
Grice, H.P. (1975). Logic and Conversation. In: Syntax and Semantics, 3: Speech Acts, eds. P. Cole & J. Morgan: 41-58. New York: Academic Press
Huls, E. (2001). Dilemma’s in menselijke interactie. Utrecht: Lemma.
Lacoboni, M. (2008). Het spiegelende brein. Uitgeverij Nieuwezijds. Amsterdam
Martijn, M., & Tokmetzis, D. (2016). Je hebt wél iets te verbergen: over het levensbelang van privacy. De Correspondent.
Ribbers, A., Waringa, A. (3^e-druk, 2017). E-coaching: direct aan de slag met het nieuwe coachen. Boom Uitgevers Amsterdam.
Schnitzler, H. (2015). Het digitale proletariaat. De Bezige Bij.
Searle, J.R. (1976). A Classification of Illocutionary Acts. In: Language in Society, 5: 1-23.
Suler, J.R. (2016). Psycholgy of the digitale age: humans become electric. Cambridge University Press. Cambridge
Verbiest, A. (2004).Als ik jou toch niet had: de taal van complimenten. Amsterdam. Contact.
Wells, H.G. (1897). The Invisible Man. C. Arthur Pearson.
Yuasa, M., Saito, K. and Mukawa, N. (2011), Brain activity when reading sentences and emoticons: an fMRI study of verbal and nonverbal communication. Electron. Comm. Jpn., 94: 17–24.

Overige bronnen

Contact

Voor meer informatie over dit programma kun je contact opnemen met Sandra Rientjes (Wikimedia Nederland) en Alexander Waringa (UNLOQ).